PzKpfw III

Czołg PzKpfw.III miał być podstawowym typem czołgu średniego w Niemieckiej armii. W latach 1941-1943 czołgi PzKpfw.III były podstawowym wyposażeniem jednostek Panzerwaffe. Po wprowadzeniu do uzbrojenia zmodyfikowanych wersji czołgów PzKpfw.IV, oraz nowych czołgów ("Tiger", "Panther"), czołgi PzKpfw.III były stopniowo wycofywane z pierwszej linii.

PzKpfw III was to become standard medium tank of the German Army.  From 1941 to 1943, it was main equipment of the Panzerwaffe.  After the introduction of modified PzKpfw IV and new tanks (Tiger and Panther), PzKpfw III tanks were slowly withdrawn from frontline units.

PzKpfw III Ausf.A

W 1933 roku dowództwo niemieckie zleciło rozpoczęcie prac nad czołgiem o masie 15 ton. Prototypy miały powstać w zakładach Friedrich Krupp AG, Rheinmetall-Borsig, MAN i Daimler-Benz. Zakładano że uzbrojenie będzie się składać z armaty 37mm i dwóch karabinów maszynowych. Próby prototypów prowadzone na poligonach w Kummersdorfie i Ulm trwały od jesieni 1936 do końca 1937 roku, lecz już z początkiem 1937 roku Główny Zarząd Uzbrojenia Armii zlecił firmie Daimler-Benz wykonanie zerowej serii produkcyjnej. Ogółem w 1937 roku wyprodukowano 15 czołgów PzKpfw.III Ausf.A (SdKfz 141) o numerach fabrycznych 60101-60110, prawdopodobnie tylko połowa z wyprodukowanych czołgów serii zerowej otrzymała uzbrojenie. W kadlubie zajmowali miejsca : kierowca (po lewej stronie) i radiotelegrafista - strzelec (po prawej). W wieży byly miejsca : dowódcy, celowniczego (lewa strona) i ładowniczego (prawa strona). Wieża obracana ręcznie produkcji Rheinmetall-Borsig. Silnik razem ze zbiornikami paliwa zamocowany był w zamkniętym przedziale z tyłu czołgu. Napęd przenoszony był za pomocą pięciobiegowej, mechanicznej, zsynchronizowanej skrzyni biegów typu Zahnradfabrik ZF SFG 75, oraz planetarnych mechanizmów skrętu i przekładni bocznych. Czołgi PzKpfw.III Ausf.A były używane głównie 1 1., 2. i 3. Dywizji Pancernej. Zimą 1937-1938 czołgi brały udział w wielkich manewrach zimowych armii niemieckiej. W 1938 roku brały udział w Anschlussie Austrii, w zajęciu Sudetów, a w następnym roku w inwazji na Polskę. W lutym 1940 roku czołgi PzKpfw.III Ausf.A zostały wycofane z jednostek bojowych, między innymi z powodu zbyt słabego opancerzenia, oraz częstych defektów podwozia.

In 1933, German High Command ordered the start of designing process of 15 ton tank. Prototypes were to be produced by Friedrich Krupp AG, Rheinmetall-Borsig, MAN and Daimler-Benz. It was planned that armament will consist of 37mm gun and two machine guns. From autumn of 1936 to late 1937, prototypes were tested at Kummersdorf and Ulm but in the early 1937, Waffenamt ordered Daimler-Benz to produce O-series. In 1937, 15 PzKpfw III Ausf A (SdKfz 141) with chassis number 60101-60110 were produced but probably only half was armed.   Hull housed both driver (left side) and radio operator/gunner (right side).  Turret housed, commander/observer (left side) and loader (right side).  Turret was traversed by hand and was produced by Rheinmetall-Borsig.  Engine and fuel tanks were mounted in enclosed compartment in the rear of the tank.  Drivetrain consisted of mechnical 5-gear synchronized Zahnradfabrik ZF SFG 75 type gearbox and planetary turning mechanism. PzKpfw III Ausf A were mainly used by 1st, 2nd and 3rd Panzer Division. In the winter of 1937/38, tanks took part in large winter maneuvers of the German Army. In 1938, tanks took part in the Anschluss of Austria, takeover of Sudetenland and next year in the invasion of Poland. In February of 1940, PzKpfw III Ausf A were removed from combat units because of the their poor armor protection and constant suspension defects.

Dane taktyczno-techniczne : PzKpfw III Ausf.A

PzKpfw III Ausf.B

W 1937 roku w zakładach Daimler-Benz wyprodukowano 15 czołgów Ausf.B, o numerach fabrycznych 60201-60215. Zawieszenie czołgu Ausf.B zostało całkowicie przekonstruowane. Zwiekszono liczbę kół nośnych do ośmiu, a kół podtrzymujących gąsienicę do trzech. Koła nośne zostały zblokowane parami w wózki resorowane za pomocą półeliptycznych resorów piórowych. Nowy typ podwozia pozwolił na zwiększenie prędkości maksymalnej z 32 do 35 km/h przy większym ciężarze (15.9 t) wozu. Zmieniono także konstrukcję otworów wentylacyjnych silnika i układ wydechowy. Na tylnym pancerzu zamocowano zestaw pięciu świec dymnych. Po prawej stronie kadłuba zamontowano uchwyt dla MG34. Włazy służace do obsługi układu kierowniczego zmieniono na okrągłe i mocowane zawiasami. Dowódca otrzymał wieżyczkę identyczną jak w PzKpfw IV Ausf.A. Czołgi PzKpfw III Ausf.B zostały przekazane do jednostek pancernych w 1937 roku. Brały udział we wszystkich operacjach Panzerwaffe do lutego 1940 roku, kiedy zostały wycofane z jednostek bojowych i skierowane do zadań szkolnych. W latach 1937-1938 pięć podwozi Ausf.B posłużyło do budowy serii zerowej dział szturmowych Sturmgeschütz III.

In 1937, Daimler-Benz works produced 15 Ausf B tanks with serial numbers 60201-60215. Ausf B's suspension was redesigned and number of road wheels was increased to eight, while return rollers to three.  Road wheels were double mounted in carriages with half-eliptic type half-springs. New type of suspension allowed the increase of the maximum speed from 32 to 35km/h with increased weight (15.9t) of the vehicle.  Also, the design of engine vents and muffler was changed. On the rear armor, set of five smoke rockets was mounted.  On the right side of the hull mount for MG34 was installed.   Hatches to the transmission were replaced with round ones mounted on hinges.  Commander's cupola was identical to that of PzKpfw IV Ausf A.  PzKpfw III Ausf B entered service with panzer units in 1937 and took part in all of Panzerwaffe's operations until February of 1940, when they were removed from combat units and used for training. From 1937 to 1938, five of Ausf B chassis were used in the production of O-Series of Sturmgeschutz III - assault guns.

PzKpfw III Ausf.C

Od połowy 1937 roku do początku 1938 roku zakłady Daimler-Benz wyprodukowały 15 czołgów PzKpfw III Ausf.C o numerach fabrycznych 60301-60315. Czołgi Ausf.C nieznacnie różniły się od Ausf.B. W zawieszeniu zastosowano trzy półeliptyczne resory piórowe. Ponadto zmieniono układ wydechowy, zmodyfikowano planetarne mechanizmy skrętu oraz zastosowano nowy typ zaczepu cholowniczego. Masa czołgu wzrosła do 16 ton. Czołgi PzKpfw III Ausf.C brału udział w ataku na Polskę we wrześniu 1939 roku. W lutym 1940 roku zostały wycofane z jednostek liniowych.

From mid 1937 to early 1938, Daimler-Benz works produced 15 PzKpfw III Ausf C with serial numbers 60301-60315.  Ausf C tanks slightly differed from Ausf B tanks.  Suspension was made up of three half-eliptic type half-springs.  Also exhaust system, plantery turning mechanisms were modified and new type towing hook was used.   Vehicle's weight increased to 16 tons. PzKpfw III Ausf C tanks took part in the Invasion of Poland in September of 1939.  In February of 1940, Ausf Cs were withdrawn from frontline units.

PzKpfw III Ausf.D

Od stycznia do czerwca 1938 roku wyprodukowano 30 czołgów Pzkpfw III Ausf.D. W czołgach Ausf.D zmieniono konstrukcję tylnej części nadłuba, w płycie silnikowej zamontowano włazy bez żaluzji wentylacyjnych, zmianie ulegl też boczny wlot powietrza do komory silnikowej. Dowódca otrzymał nową wieżyczkę z pięcioma szczelinami obserwacyjnymi z pancerzem grubości 30mm. Zmianie uległy zaczepy cholownicze. Znacznie powiększono zbiorniki paliwa co zwiekszyło zasięg czołgu, oraz zamontowano nowy typ sześciobiegowej skrzyni biegów (ZF SSG 76). Podwozie również uległo zmianom, zastosowano koła napędowe i napinające o zmienionej konstrukcji, pierwszy i ostatni półeliptyczny resor piórowy ustawiono pod kątem. W czołgach Ausf.D pogrubiono opancerzenie przodu kadłuba i wieży do 30mm, jednak kilka czołgów Ausf.D posiadały nadal opancerzenie grubości 14.4mm . W 1939 roku czołgi Ausf.D brały udział w agresji na Polskę, w 1940 roku brały udział w walkach w Danii i Norwegii.

From January to June of 1936, 30 PzKpfw III Ausf D tanks were produced. Ausf D tanks had different layout of the rear hull, engine bay was mounted with hatches without ventilating blinds and newer side air-intakes were used. Commander's cupola had five obeservational ports with 30mm thick armor. Also towing hooks were replaced with newer ones.  Fuel tanks capacity was increased significantly increasing tank's range along with the installation of newer 6-speed gear-box (ZF SSG 76).  Suspension was also modified and sprocket and idler of new design along with angle mounted first and last half-springs were used.  Ausf D tanks had frontal hull and turret armor protection increased to 30mm, although few still had 14.4mm thick armor.  In 1939, Ausf D tanks took part in the Invasion of Poland and in 1940, in fighting in Denmark and Norway.

Dane taktyczno-techniczne : PzKpfw III Ausf.D

PzKpfw III Ausf.E

Dane taktyczno-techniczne : PzKpfw III Ausf.E

PzKpfw III Ausf.F

Czołgi Ausf.F posiadały nieznaczne modyfikacje w porównaniu do Ausf.E. Czołgi posiadały pancerne osłony wlotów powietrza chłodzącego układ kierowniczy i hamulce, dwudzielne włazy do ubsługi mechanizmu kierowniczego. Podstawa wieży była chroniona przed zaklinowaniem łożyska wieży w wyniku ostrzału specjalną osłoną. W Ausf.F zamontowano też ulepszony układ hamulcowy wyposażony w serwo. Czołg posiadał trzy światła szlakowe typu Notek, dwa z przodu kadłuba i jedno na lewym błotniku. Głównym uzbrojeniem PzKpfw.III Ausf.F była armata kal. 37mm z wewnętrznym jarzmem, około 100 pojazdów posiadało armatę KwK 38 L/42 kal. 50mm z jarzmem zewnętrznym. W okresie od października 1939 do lipca 1940 roku wyprodukowano 435 czołgów Ausf.F. W latach 1942-43 część czołgów przezbrojono w armatę KwW 39 L/60 kal. 50mm. Jeden z ostatnich czołgów tego typu, należący do 116 Dywizji Pancernej został zniszczony w Normandii w czerwcu 1944 roku.

Ausf F tanks had insignificant modifications in comparison to Ausf E. Tanks had armored engine and brake cooling system covers along with two-piece hatches to drivetrain.  The base of the turret was protected against being immobilized by enemy fire with special shield. Ausf F was also mounted with improved break system equipped with servo. Tank had three Notek lights, two in the front and one on the rear left fender. PzKpfw.III Ausf.F's main armament was 37mm gun with internal mantlet, while some 100 vehicles were armed with 37mm KwK 38 L/42 with external mantlet. From October of 1939 to July of 1940, 435 Ausf F tanks were produced. In 1942/43, number of tanks was rearmed with 50mm KwK 39 L/60 guns. One of the last tanks of this type belonging to 116th Panzer Division was destroyed in Normandy in June of 1944.