PzKpfw III Ausf.G

W styczniu 1939 roku zamuwiono 1250 czołgów PzKpfw III Ausf.G, jednak po zajęciu Czecho-Słowacji i wprowadzeniu do służby czołgów PzKpfw 38(t) zamówienie zredukowano do 800 czołgów. Ostatecznie w okresie od kwietnia 1940 do lutego 1941 roku wyprodukowano około 600 czołgów Ausf.G. W czołgach tej wersji pogrubiono do 30mm tylny pancerz. Wizjer kierowcy dostał pancerną osłonę tzw. Fahresehklappe 30. Na wierzchu wieży zrobiono otwór na rakietnicę. Z tyłu wieży często był doczepiany dodatkowy zasobnik tzw. Rommel kiste. Czołgi późniejszych serii posiadały wieżyczkę dowódcy z pięcioma peryskopami, taką samo jak w czołgach PzKpfw IV. W celu wyeliminowania zbyt dużego zwisu gąsienicy przednie koło podtrzymujące przesynięto do przodu. Początkowo czołgi PzKpfw III Ausf.G miały być uzbrojone w armatę kal. 37mm, jednak zdecydowana większość czołgów opuściła fabryki z armatą KwK 38 L/42 kal. 50mm z zewnętrznym jarzmem. Część czołgów zbudowano w wersji tropikalnej oznaczonej PzKpfw III Ausf.G (trop). We wrześniu 1944 roku Panzerwaffe posiadała jeszcze 54 czołgi Ausf.G.

In January of 1939, 1250 PzKpfw III Ausf G tanks were ordered, although after the take-over of the Czechoslovak state and introduction of PzKpfw 38(t) into service, order was reduced to 800 tanks.  Finally, from April of 1940 to February of 1941, approximately 600 Ausf G tanks were produced.  Tanks had rear armor protection increased to 30mm.  Driver's visor was fitted with armored cover - Fahresehklappe 30.  On top of the turret, opening for rocket gun was made. The rear of the turret was often mounted with stowage box - Rommel kiste.  Late models had commander's cupola with five telescopes, same as used on PzKpfw IV tanks.  In order to eliminate "hanging" of the track, return roller was moved to the front. Originally, Ausf G tanks were to be armed with 37mm gun but majority of tanks left factory armed with 50mm KwK 38 L/42 guns with external mantlet.  Part of tanks was produced in tropical version designated PzKpfw III Ausf G (trop).  In September of 1944, Panzerwaffen still had 54 Ausf G tanks.

PzKpfw III Ausf.H

Największą modyfikacją w wersfi Ausf.H był jednoczęściowy pancerz tylny wieży pogrubiony do 50mm. Pancerz czołowy czołgu zyskał dodatkową płytę pancerną grubości 30mm. Czołgi tej wersji miały zmienione koła napędowe i napinające. Koła napędowe zamiast ośmiu okrągłych otworów miały sześć otworów w kształcie litery D. W związku ze wzrostem masy czołgu i zastosowaniem gąsienic o szerokości 400 mm, zmodyfikowano podwozie mocując na kołach podtrzymujących i jezdnych prowadnice biegu gąsienicy, co spowodowało zwiększenie średnicy kół o 40mm. W miejsce skrzyni biegów typu Variorex montowano skrzynię typu Maybach (zsynchronizowana, 6 biegów do przodu, jeden wsteczny). W latach 1942-43 przołgi przezbrajano w armatę KwK L/60 kal. 50mm. Od jesieni 1940 roku do kwietnia 1941 roku zakłady MAN, Alkett, Henschel, Wegmann, MNH i MIAG wyprodukowały 408 czołgów Ausf.H. Po raz pierwszy czołogi Ausf.H weszły do boju podczas operacji "Barbarossa".

The main modification in Ausf H was one-piece rear turret armor protection increased to 50mm. Frontal armor was mounted with additional 30mm armor plate. Ausf G tanks had modified road wheels and return rollers. Sprockets instead of eight round holes had six D-shape openings. Along with the weight increase and usage of 400mm tracks, chassis was modified mounting road wheels and return rollers with track guide what increased wheel diameter by 40mm. Instead of Variorex type gearbox, Maybach (synchronized, 6 forward and 1 reverse speed) gearbox was mounted.  In 1942/43, tanks were rearmed with 50mm KwK L/60 guns. From Autumn of 1940 to April of 1941, MAN, Alkett, Henschel, Wegmann, MNH and MIAG produced 408 Ausf H tanks. Ausf H tanks had their combat debut during Operation "Barbarossa".

PzKpfw III Ausf.H
H-DML (1/35)
(wyk. Michael Taylor)
email - taylormm@bestweb.net

PzKpfw III Ausf.J

W marcu 1941 roku rozpoczęła się produkcja wersji Ausf.J, czołgi tej wersji budowano na podwoziach o numerach fabrycznych 68001-69100 i 72001-74100. W czołgach PzKpfw III Ausf.J zaczęto montować standardowe jarzmo "Kugelblende 50" dla kadłubowego karabinu maszynowego. O 20mm pogrubiono osłonę jarzma armaty. Wloty powietrza chłodzącego do układu kierowniczego wykonywano jako spawane, a nie jak dotychczas odlewane. Zmodyfikowano zawieszenie wprowadzając nowy typ drążków skrętnych, pierwsze sześć drążków miało średnicę 55 mm a pozostałe sześć miało średnicę 52mm. Tak jak i w wersji Ausf.H stosowano gąsienice o szerokości 400mm, można było też zakładać skonstruowane specjalnie na front wschodni gąsienice o szerokości 550 mm tzw."Ostkette". Zmodyfikowano układ dolotowy silnika, zastępując dotychczas stosowane filtry powietrza, filtram odśrodkowymi firmy Mahle montowanymi bezpośrednio na gaźnikach. Początkowo w czołgach PzKpfw III Ausf.J montowano armatę KwK 38 L/42 kalibru 50mm, z początkiem 1942 roku zaczęto montować zdecydowanie lepszą armatę KwK 39 L/60 kalibru 50mm. Czołgi tej wersji produkowano do lipca 1942 roku, ogółem wyprodukowano 2616 sztuk.

In March of 1941, production of Ausf J variant began.  Tank of this variant were manufactured on chassis with factory numbers 68001-69100 and 72001-74100. Ausf J tanks were mounted with standard hull machine gun mount "Kugelblende 50".  The gun mantlet protection was increased by 20mm.  Air intakes for steering unit were welded instead of previously used cast ones.    Modified chassis introduced new type of steering rods, first six rods had diameter of 55mm and other six of 52mm.  Just as in Ausf H variant, 400mm wide tracks were used and 550mm winter tracks - "Ostkette" designed for the condition on the Eastern Front could also be used. The engine air intake system was modified and previously used air filters were replaced with centrifugal Mahle filters mounted directly on carburetors.  Early models of Ausf J were mounted with 50mm KwK 38 L/42 gun but following early 1942, 50mm KwK 39 L/60 gun was mounted instead.  Tanks of this variant were manufactured until July of 1942 and total of 2616 was made.

PzKpfw III Ausf.J z gąsienicami typu "Ostkette", Stalingrad 1942r.

PzKpfw III Ausf.J. Note "Ostkette" tracks , Stalingrad 1942.

Dane taktyczno-techniczne : PzKpfw III Ausf.J

PzKpfw III Ausf.L

Dane taktyczno-techniczne : PzKpfw III Ausf.L

PzKpfw III Ausf.M

Czołgi PzKpfw III Ausf.M zaczęto produkować w październiku 1942 roku jako rozwinięcie kinstrukcji czołgu Ausf.L . Czołgi Ausf.M mogły pokonywać znacznie głębsze przeszkody wodne niż pozostałe PzKpfw III, a to dzięki nowemu układowi wydechowemu, podobny układ posiadały czołgi pływające Tauchpanzer III. Czołg posiadał też ruchome klapy zapobiegające dostawaniu się wody do komory silnika, powietrze do silnika doprowadzone było z przedziału bojowego. Cechą charakterystyczną tej wersji był brak w kadłubie bocznych włazów ewakuacyjnych. Czołgi PzKpfw III Ausf.M miały na wieży i kadłubie standardowo montowane uchwyty do mocowania ekranów przeciw pociskom kumulacyjnym (Schürzen). Produkcję wersji Ausf.M zakończono w lutym 1943, z początkowo zamówionych 1000 szt. wyprodukowano jedynie 250 szt. gdyż czołg ten nie był wstanie nawiązać równorzędnej walki z czołgami sowieckimi (T-34, KW), wyprodukowane podwozia posłużyły do budowy dział samobieżnych Sturmgeschütz które dawały sobie radę z czołgami sowieckimi. Część wybudowanych już czołgów przerobiono na miotacze płomieni /PzKpfw III (FL)/ a część ukończono jako Ausf.N czyli czołgi wsparcia z działem 75mm.

Production of PzKpfw III Ausf M tanks began in October of 1942 as the development of Ausf L.  Ausf M tanks were able to cross deeper water obstacles than other PzKpfw III tanks because of new exhaust system similar to that used in Tauchpanzer III. Tank was also equipped with special hatches protecting the engine compartment from water and air to the engine was supplied from the fighting compartment. The characteristic feature of this tank was lack of side escape hatches.  PzKpfw III Ausf M tanks had on both hull and turret factory mounted brackets for armor skirts - Schürzen. Production of Ausf M ended in February of 1943 and from 1000 tanks ordered only 250 were completed, since Ausf M was outclassed by Soviet tanks (e.g. T-34 and KW). Chassis produced were used to manufactured Sturmgeschütz assault guns able to deal with Soviet tanks.  Number of produced Ausf M tanks was rebuild as flamethrower tanks /PzKpfw III (FL)/ and as Ausf N support tanks armed with 75mm gun.

Dane taktyczno-techniczne : PzKpfw III Ausf.M

PzKpfw III Ausf.M
ITALERI 1/35
PzKpfw III Ausf.M z 15 Pułku Pancernego 11 DPanc, bitwa Kurska 1943.
(wyk. Jacek Nawrot)

PzKpfw III Ausf.N

W 1942 roku stało się jasne że czołgi PzKpfw III z armatę 50mm są już bronią niewystarczającą na ówczesnym polu walki. Co prawda próbowano na podwoziu PzKpfw III zamontować wieżę z czołgu PzKpfw IV uzbrojoną w długolufowe działo 75mm, lecz próby te zakończyły się fiaskiem. Sukcesem natomiast zakończyła się próba zamontowania do standardowej wieży PzKpfw III krótkolufowej armaty 7.5cm KwK 37 L/24. Armata ta nie nadawała się do zwalczania czołgów przeciwnika, lecz ze względu na stromy tor lotu pocisku znakomicie nadawała się do niszczenia polowych umocnień i siły żywej przeciwnika. Tego typu pojazdy wsparcia mogły przejąć zadania dział szturmowych Sturmgeschütz które znowu z pojazdów wsparcia przekształciły się w niszczyciele czołgów. Głównymi użytkownikami czołgów PzKpfw III Ausf.N były bataliony czołgów ciężkich PzKpfw VI "Tiger", wykonywały one wtenczas zadania rozpoznawcze oraz osłaniały pozycję czołgów "Tiger" przed działaniem piechoty nieprzyjaciela. W niewielkich ilościach czołgi PzKpfw III Ausf.N trafiły do innych jednostek pancernych. Produkcja czołgów PzKpfw III Ausf.N rozpoczeła się w czerwcu 1942 roku. Do produkcji użyto podwozi i wież z czołgów PzKpfw III Ausf.L i Ausf.M. Ogółem wyprodukowano 700 czołgów Ausf.N. Produkcję zakończono w sierpniu 1943 roku. Czołgi Ausf.N zabierały 56 lub 62 pociski kalibru 75mm, ilość zabieranych pocisków zależała od tego z jakiej wersji był kadłub wykorzystany do produkcji czołgu. Inne dane taktyczno-techniczne są identyczne z czołgami PzKpfw III Ausf.L i Ausf.M .

In 1942, it became clear that PzKpfw III with 50mm gun was outclassed on the battlefield. There were tests carried over to mount PzKpfw III with PzKpfw IV's turret armed with long-barreled 75mm gun but were unsuccessful.  The only successful was installation of short-barreled 75mm KwK 37 L/24 gun.  This gun was not able to deal with enemy tanks but because of its projectile trajectory it was able to destroy enemy field fortifications and infantry.  Vehicles of this type could take over the role of Sturmgeschütz, which in turn became tank destroyers. The main users of PzKpfw III Ausf N were heavy tank battalions equipped with PzKpfw VI "Tiger" tanks, where they supported and protected Tigers against enemy infantry. Small numbers were also assigned to other panzer units.  Production of PzKpfw III Ausf N started in June of 1942. In production, hulls and turrets of PzKpfw III Ausf L and Ausf M were used. In total 700 tanks were produced when production ended in August of 1943.  PzKpfw III Ausf N carried 56 or 62 75mm rounds, depending on the variant of hull used in production.  Other specifications were identical as PzKpfw III Ausf L and Ausf M tanks.