Ciężki czołg T-35

Czołg ciężki T-35 był jedynym na świecie produkowanym seryjnie pięcio-wieżowym czołgiem. Według Armii Czerwonej maiał on służyć do przełamywania silnie umocnionych pozycji wroga. Pierwszy pojazd, wtedy jeszcze eksperymentalny powstał już w 1931 roku. W następnym roku skończono dokumentacje oraz prowadzono przygotowania do produkcji w Charkowskiej Fabryce Parowozów. Pierwszy prototyp powstał już w 1932 ruku i od VII 1932r. do IV 1933r. był poddawany różnym testom oraz próbom. Czołg ten po zakończonych testach przewieziono do Moskwy, gdzie pikazano go na defiladzie 1-go maja. Wzbudził on wielką sensację. W dniu 11 VIII 1933 roku Rada Pracy i Obrony ZSRR przyjeła czołg T-35 do własnego uzbrojenia Armi Czerwonej. Na początku zalecano wiele zmian w konstrukcji, dopiero po ich dopracowaniu rozpoczęto produkcję seryjną. Rok później, w 1934 roku w Charkowskiej Fabryce Parowozów( część w której budowano T-35 oznaczono jako Fabryka nr 183) wyprodukowano serię 10 czołgów, które dość mocno różniły się od pierwszych wersji tej maszyny. Do roku 1939 wyprodukowano 61 maszyn(łącznie z dwona prototypami). Walory bojowe czołgu T-35 były niskie. Ich bardzo duża masa bojowa dochodząca w ostatnich seriach do 55 ton oraz stosunkowo słabe silniki, wysoka sylwetka(3,43m), to wszystko wpływało na małe możliwośi tego czołgu. W dodatku dowódca mał strasznie skomplikowane zadanie aby wyznaczać cel dla trzech dział, które i tak miały słabe przyżądy obserwacyjne. Kadłub był wykonany z walcowanych płyt pancernych łączonych nitami i częściowo spawanych. Z przodu znajdował się przedział kierowania, za nim przedział bojowy, a na końcu przedział silnikowy i układ przeniesienia napędu. Grubość pancerza w przedniej części kadłuba wynosiła 30 mm, boku i tyłu kadłuba 20 mm, płyty górnej 10 mm, podłogi 14-20mm. Wieżę centralną obracającą się o 360 stopni usadowiono na specjalnej cytadeli i umieszczono armatę kalibru 76 mm. Wokół wieży centralnej ustawiono po przekątnej wieże z armatami o kalibrze 45 mm( po prawej stronie od cytadeli) oraz dwie również po przekątnej z km DT(po lewej stronie od cytadeli). Wieża główna obracana napędem elektrycznym mieściła trzy osoby, w tym dowódcę. Czoł napędzany silnikiem M-17M o mocy 368 kW (500 KM). Pojemność zbiorników silnika wynosiła 910 dm sześciennych. Podwozie składało się łącznie z 16 kół podwójnych stalowych jezdnych z gumowymi bandażami. Para kół napinających z przodu również z bandażami oraz para kół napędowych z tyłu. Sześć podwójnych rolek z bandażami podtrzymywało u góry 526 minimetrowe gąsienice. Zawieszenie było osłonięte płytą pancerną o gróbości 10 mm. Na bazie czołgu T-35 z wykorzystaniem różnych podzespołów czołgu T-28 zbudowane zostały prototypy dział SU-14-1 i SU-14-2. Wszystkie czołgi, czyli 48 egzemplaży zostały utracone w pierwszych tygodniach walk latem 1941 roku. Przeważnie pozostawione z braku paliwa lub różnych usterek.

Dane taktyczno-techniczne czołgu : T-35

Masa - 49-52t
Załoga - 11 ludzi
Wymiary - długość 9,72 m, szerokość 3,20 m, wysokość 3,43m, prześwit 0,53m.
Uzbrojenie - 1 armata kal.76,2 mm, 2 armaty kal. 45 mm 6 km kal. 7,62 mm
Pancerz - 10 - 30 mm.
Silnik - 12-cylindrowy chłodzony cieczą silnik benzynowy M-17M o mocy 368 kW (500 KM).
Zbiorniki paliwa - 460-480l (540-560l), zewnętrzne 134l (270l).
Prędkość - na drodze 30km/h
Zasięg - 120-150 km.
pokonywanie przeszkód - wzniesienia do 20 stopni, brody 1,0 m, pionowe ściany 1,2 m, rowy 4,5 m