PzKpfw VI Ausf.E "Tiger"

Pomimo zakazów nałożonych przez traktat wersalski, Niemcy od 1925 roku zaczęli projektować czołgi ciężkie. Powstało wówczas dużo projektów oraz kilka prototypów.
Można powiedzieć że PzKpfw VI "Tiger" został "poczęty" 26 maja 1941 roku, podczas specjalnej narady Hitler przedstawił ogólną koncepcję nowego typu czołgu ciężkiego. Prace projektowe i konstrukcyjne prowadzone były w zakładach Henschla. Dwa pierwsze prototypy czołgu oznaczonego VK3601 (Henschel) zostały ukończone w marcu 1942 roku, do końca tegoż roku ukończono jeszcze cztery dalsze prototypy. Czołgi VK3601(H) posiadały pancerz grubości do 100mm, a ich prędkość maksymalna wynosiła około 40 km/h. Cztery czołgi VK3601(H) przebudowano potem na ciągniki ewakuacyjne dla czołgów "Tiger". Czołg VK3601(H) oznaczany w niektórych publikacjach jako PzKpfw VI Ausf.B w wyniku żądań Hitlera, który domagał się czołgu z działem o dużej sile i pancerzu odpornym na wówczas stosowane środki ppanc. Powstał więc czołg VK4501(h) który był rozwinięciem konstrukcji VK3601(H). W maju 1941 roku zaczął powstawać konkurent VK4501(H), w zakładach 'Porsche' powstawał VK4501(P), został on nieoficjalnie nazwany "Tiger". W maju 1942 roku przeprowadzono próby poligonowe prototypów z zakładów 'Henschel' i 'Porsche'. Pomimo faworyzowania przez Hitlera czołgu zaprojektowanego przez prof. F.Porsche, komisja zatwierdziła czołg konstrukcji zakładów Henschla. Czołg otrzymał oznaczenie PzKpfw VI Ausf.H1 "Tiger" , wówczas nazwa "Tiger" przylgnęła do konstrukcji Henschla choć została wymyślona w zakładach Porsche dla VK4501(P). Z chwilą wejścia do produkcji czołgów "Tiger II" oznaczenie Ausf.H1 zmieniono na Ausf.E.

W czołgach PzKpfw VI "Tiger" używano dwóch rodzajów gąsienic: bojowe o szerokości 725mm i transportowe o szerokości 520mm. Powodem używania dwóch rodzajów gąsienic była znaczna szerokość "Tygrysa", i na gąsienicach bojowych przekraczał on skrajnię wagonową, dlatego do transportu kolejowego demontowano dwa zewnętrzne rzędy kół nośnych i zakładano węższą gąsienicę. Czołgi posiadały standardowo montowane na wieży i kadłubie wyrzutnie świec dymnych 90mm (NbK 39) i min przeciwpiechotnych 100mm (typ S).
Pierwsze seryjne "Tygrysy" praktycznie nie różniły się od prototypu VK4501(H). W toku produkcji dokonywano modyfikacji czołgu, patrząc pod kątem dokonanych modyfikacji czołgi można podzielić czołgi "Tiger" na wersje: wczesną, zmodyfikowaną, późną.
Wczesne wersje czołgu "Tiger" posiadały dwuobiektywowy celownik optyczny typu TZF 9b, w czołgach zmodyfikowanych znacznie pogrubiono pancerz dookoła otworów celownika, w późnych wersjach pogrubienie zostało ale celownik zmieniono na jednoobiektywowy typu TZF 9c.
W czołgach wczesnej wersji przednie reflektory znajdowały się na górnej płycie kadłuba, w wersji zmodyfikowanej przeniesiono je na czołową płytę pancerza, a w wersji późnej zamiast dwóch montowany był tylko jeden reflektor centaalnie na czołowej płycie pancerza.
Czołgi wczesnej wersji miały wieżyczkę dowódcy ze szczelinami obserwacyjnymi, czołgi zmodyfikowane i późne miały wieżyczki z otworami osłoniętymi szkłem pancernym, takie jak w czołgach "Panther" i "Tiger II".
Pierwsze czołgi posiadały na wieży zasobnik z czołgu PzKpfw III, potem zastąpiono go zasobnikiem dwukomorowym zaprojektowanym specjalnie do czołgów "Tiger".
Pierwsze czołgi miały otwór strzelniczy w małym włazie ewakuacyjnym z prawej strony wieży, po modyfikacji właz powiększono jednocześnie rezygnując z otworu strzelniczego.
Pierwsze 495 czołgów posiadało "kominy powietrzne" pozwalające przeprawiać się przez przeszkody wodne o głębokości 4 metrów, pozostałe czołgi już tego nie posiadały. Ostatnie 800 wyprodukowanych "Tygrysów" posiadało całkowicie metalowe koła jezdne. Czołgi używane w Afryce i na niektórych odcinkach frontu wschodniego posiadały specjalne filtry powietrza typy "Feifel" pozwalające na eksploatację w warunkach dużego zapylenia.
W lecie 1943 roku zaczęto pokrywać pancerz pastą antymagnetyczną firmy Zimmer (Zimmerit), zaprzestano tego z początkiem 1945 roku.

Pierwszą jednostką do której trafiły czołgi PzKpfw VI "Tiger" Ausf.H1, była 1.kompania 502.batalionu czołgów ciężkich. 29 sierpnia 1942 roku czołgi "Tiger" pierwszy raz zostały wprowadzone do walki, miało to miejsce pod Leningradem (St Petersburg), atak wspierały cztery czołgi 1.komp 502.batalionu. Debiut okazał się klapą, trzy z czterech czołgów zostały unieruchomione przez defekty skrzyni biegów. Czołgi zreperowano i 21 września znowu wprowadzono do walki, efekt był taki że trzy czołgi zostały unieruchomione przez bagnisty teren i sowieckie działa ppanc kal. 76.2mm , czwarty czołg zdołał się wycofać. Z unieruchomionych czołgów dwa zdołano odholować a jeden z powodu niemożności odholowania został zniszczony. Fatalny debiut "Tygrysów" spowodowany był fatalnym wyborem miejsca ich użycia, bagnisty i zalesiony teren kompletnie nie nadawał się do użycia ciężkich czołgów.
Mimo nieudanego debiutu bojowego, czołgi "Tiger" okazały się udaną konstrukcją i niezwykle groźną bronią. Sowieckie czołgi były rozstrzeliwane przez prawie że bezkarne "Tygrysy", bo armaty stosowane w czołgach T-34/76 i KW nie były wstanie poważnie zagrozić "Tygrysowi". Jednak pod koniec wojny duży atut jakim był gruby pancerz został utracony przez wprowadzanie przez wojska sowieckie i aliantów zachodnich nowych typów armat oraz coraz szersze stosowanie lotnictwa szturmowego, tylko świetne 88 milimetrowe działo do końca wojny budziło strach i respekt.
Produkcję czołgu PzKpfw VI Ausf. E (H1) zakończono w sierpniu 1944 roku. Ogółem wyprodukowano 1350 czołgów.

Dane taktyczno-techniczne : PzKpfw VI Ausf.H1 (E)

Załoga - 5
Ciężar - 56.9 t
Wymiary - długość 8.45m, szerokość 3.7m, wysokość 2.93, rozstaw gąsienic 2.61m, prześwit 0.56m
Pancerz - kadłub: przód 100mm, boki i tył 80mm, dno i góra 25mm. Wieża: przód 100mm, boki i tył 80mm, góra 25mm.
Uzbrojenie - armata 8.8cm KwK 36 L/56 kalibru 88mm, zapas amunicji 92 pociski. 2 karabiny maszynowe Rheinmetall-Borsing MG 34 kal. 7.9mm, zapas amunicji 4800 naboi.
Prędkość maks. - na drodze 45.4 km/h
Zasięg - na drodze 100 km, w terenie 60 km
Zużycie paliwa - na drodze 535 l/100km
Silnik - gaźnikowy, 4-suwowy, 12-cylindrowy (V 60o), górnozaworowy, chłodzony wodą, typ. Maybach HL 210 P45 o mocy 650 KM, lub gaźnikowy, 4-suwowy, 12-cylindrowy (V 60o), górnozaworowy, chłodzony wodą, typ. Maybach HL 230 P30 o mocy 700 KM
Nacisk jednostkowy - 1.04 kg/cm2
Pokonywanie przeszkód - wzniesienia: 35o, ściany 0.79m, brody: 1.2m, rowy: 2.3m
Crew - 5
Weight - 56.9 tons
Dimensions lenght: 8.45m, width:3.7m, height: 2.93m
Armor - Hull: front 100mm, sides and rear 80mm, bottom and top 25mm; Turret: front 100mm, sides and rear 80mm, top 25mm.
Armament - 1 x 88mm gun type 8.8cm KwK 36 L/56 (92 rounds), 2 x machine gun Rheinmetall-Borsing MG 34 kal. 7.9mm (4800 rounds)
Maximum Speed - road: 45.4 km/h
Range - road: 100 km , cross-country: 60 km
Fuel consumption - road: 535 l/100km
Engine - carburetors, 4-stroke, 12 cylinder (V 60o), overhead valve arrangement type Maybach HL 210 P45 650hp, fluid cooled, or carburetors, 4-stroke, 12 cylinder (V 60o), overhead valve arrangement type Maybach HL 230 P30 700hp, fluid cooled
Ground pressure - 1.04 kg/cm2
Negotiated obstacles - gradient: 35o, vertical obstacles: 0.79m, fording: 1.2m, trench: 2.3m


PzKpfw VI TIGER "TAUCHPANZER" , Dragon 1:35
Tomasz Bajer
- www -


PzKpfw VI TIGER "PORSHE" , Italeri 1:35
Tomasz Bajer
- www -


PzKpfw VI TIGER , TAMIYA 1:35
Jacek Sułowski


PzKpfw VI TIGER , TAMIYA 1:35
Jacek Sułowski


PzKpfw VI TIGER , TAMIYA 1:35
Jacek Sułowski