Lekki czołg T-60

Pojazd przyjęty do uzbrojenia Armii Czerwonej został opracowany przez zespół konstruktorów pod kierownictwem inż. N.Astrowa. Projekt został ukończony na początku 1941r. był on następnym po T-30 i T-40 czołgiem lekkim opracowanym przez tego konstruktora w latach 1939-40. Od lipca 1941r. przystąpiono do produkcji seryjnej czołgu T-60 w fabryce nr 37 w Moskwie (pod koniec 1941r. fabrykę ewakuowano do Kirowa). Pierwsze seryjne czołgi T-60 wyjechały z fobryki 15.IX.1941r. Do zakończenia produkcji, czyli do września 1942r. wyprodukowano ogółem 6022 czołgów T-60.
Pierwsze serie uzbrajane były w dwa karabiny maszynowe 7.62 mm, później, zgodnie z projektem czołg wyposażono w 20 mm działko automatyczne. W trakcie produkcji dokonywano modernizacji czołgu. Między innymi, od II kwartału 1942r. zastosowano żeberkowane koła nośne. W ostatnich seriach pogrubiono pancerz oraz montowano silniki o większej mocy. W toku walk 1942r. zdażało się często, że czołgi T-60 przewidziane do zadań rozpoznawczych, z powodu braku innego sprzętu, używane były nawet do wsparania piechoty. Dowódcy frontowi krytykowali słabe uzbrojenie i właściwości trakcyjne.
T-60 was designed by group of designers under the direction of engineer N.Astrow, and its design was accepted by the Red Army. Prototype was produced in early 1941 and was the second tank after T-30 designed by Astrow from 1939 to 1940. In July of 1941 production started at Factory #37 in Moscow which in late 1941 was evacuated to Kirov. First T-60s left the assembly line on September 15th of 1941. When in September of 1942, production ceased it was reported that 6022 T-60s were produced. First models were armed with two 7.62mm machine guns which later on were replaced with 20mm automatic gun. During the production T-60's design was modified. Models produced from March of 1942 had improved armor protection and up-rated engine. During the fighting in 1942, T-60s which were designed as reconnaissance tanks were used as infantry support tanks because of the lack of tanks. Field commanders critisized T-60's armament and traction characteristics.

T-60

Podwozie czołgu T-60 posłóżyło do budowy innych pojazdów. We wrześniu 1942r. zbudowano 24-prowadnicową wyrzutnię pocisków rakietowych RS-82 kalibru 82mm, która otrzymała nazwę BM-8-24. Wyprodukowano kilkaset pojazdów tego typu. Brały one udział w walkach 1942-43. W 1942r. O.Antonow opracował niecodzienną konstrukcję szybowca A-40 KT - skrzydła, kadłub i stery doczepiane do czołgu T-60. Z czołgiem T-60 wyposażonym w skrzydła dokonano kilku udanych prób, jednak po uderzeniu niemców na ZSRS dalsze prace wstrzymano gdyż sprzęt desantowy nie specjalnie nadaje się do walk obronnych. Latem 1942r. na podwoziu T-60 zbudowano pierwsze egzemplarze lekkich dział samobierznych SU-76 z 76.2 mm armatą. T-60's chassis became a base for various vehicles. In September of 1942, 24 82 mm rocket launcher RS-82 was mounted on T-60's chassis and was designated BM-8-24. Few hundred of those were produced and saw service in 1942 and 1943. In 1942, O.Antonow designed extraordinary glider A-40 KT which was mounted on T-60. After few succesful tests this project was rejected. In the summer of 1942, 76.2mm gun was mounted on T-60's chassis and was designated SU-76.

T-60

KT (A-40)

W KT podczas lotu lufa działka była skierowana do tyłu, do niej przyczepione były linki sterujące. Kierowanie lotem szybowca polegało na opuszczaniu i podnoszeniu lufy działka, oraz obracaniu wieżą. Podczas lądowania uruchamiano silnik czołgu tak by z chwilą zetknięcia z ziemią gąsienice obracały się z maksymalną szybkością. Ryzyko pilotażu takiej konstrukcji było ogromne, jednak w Związku Sowieckim życie ludzkie nie było dużo warte. During the flight, KT had its gun barrel traversed to the rear and had steering cables attached to it.  The steering of the glider was based on lowering and raising the gun barrel along with traversing of the turret.  During landing engine was started so that at touchdown tracks were running at maximum speed.  The risk of operating such design was enormous but in USSR human life was not worth much.

Dane taktyczno-techniczne czołgu T-60 :

Masa - 5.8-6.4 t
Załoga - 2 ludzi
Wymiary - długość 410 cm, szerokość 230 cm, wysokość 174 cm, prześwit 30 cm.
Uzbrojenie - 1 działko automatyczne 20mm TNSZ (SzWAK) sprzężone z 1 karabinem maszynowym 7.62 mm DT w wieży, kąt ostrzału w płaszczyźnie pionowej -70o + 25o, napęd wieży ręczny.
Amunicja - 750 nabojów do działka, 780 lub 1000 do KM ( zależnie czy wóz miał radiostację czy nie).
Silnik - gaźnikowy, 4-suwowy, 6-cylindrowy (rzędowy), typ GAZ 202, moc 70 KM, chłodzony płynem.
Prędkość - 44 km/h.
Zasięg - 450 km, w terenie 250-300 km.

Weight - 5.8 - 6.4 tons
Crew - 2
Dimensions - lenght: 410cm, width: 230cm, height: 174cm, ground clearance: 30cm
Armament - 1 x 20mm TNSZ (SzWAK) automatic gun joined together with 7.62mm DT machine gun (turret)
Ammunition - 750 20mm rounds / 780-1000 7.62mm rounds (number of rounds depended on vehicle's radio equipment)
Engine - carburetors, 4-stroke, 6 cylinder (inline), type GAZ 202, 70hp, fluid cooled.
Maximum Speed - 44km/h
Range - road: 450km / cross-country: 250-300km

BM-8-24


BM-8-24
TECHMOD (1:35)
(wyk. Jacek Nawrot)